Nie chciałbym wyrosnąć na tym gremium jako specjalista od uczestników powstań narodowym, bo nie śmiem się za takiego uważać. Skoro zostałem już jednak wywołany "do tablicy", przez umieszczenie linku (powyżej) do mojej strony - a w niej biografii powstańca listopadowego w mojej rodzinie - czuję się zobligowany do podzielenia się moimi doświadczeniami. Szukając swoich przodków - uczestników powstań narodowych - dobrze jest wiedzieć do jakiej klasy społecznej należał: szlachcic, mieszczanin, chłop. Źródła dla tych trzech klas społecznych są bowiem na ogół inne. Moi przodkowie byli mieszczanami - rzemieślnikami i stąd moje informacje w tym przedmiocie maja ten profil. Przede wszystkim polecam indeks nazwisk (większoś wskazywanych pozycji w formacie „DjVu”) z książki pt. „Polityczna działalność rzemiosła wielkopolskiego w okresie zaborów”. Indeks zawiera ponad 1000 nazwisk osób biorących udział w trzech powstaniach narodowych oraz konspiracji w okresie zaborów w Wielkopolsce. Indeks dostępny w dziale „Exlibris” na mojej stronie. Link do pełnej treści książki podaje prywatnie (na e-mail).
POWSTANIE LISTOPADOWE. W biografii Marcina Formanowicza, powstańca listopadowego z mojej rodziny (link wyżej, bądź w zakładce „Wybitni, biografie” na mojej stronie) – w literaturze i źródłach do opracowania – zamieściłem trzy fragmenty list powstańców przygotowane przez władze pruskie w latach 1831-33. Listy są fragmentaryczne – interesowała mnie tylko jedna postać a pozostałe niejako przy okazji. Zachęcam do przeglądnięcia poszczególnych pozycji w zespole nr 290/0 – Oberpräsidium der Provinz Posen (Naczelne Prezydium Prowincji Poznańskiej w APP. W sumie jest tam ponoć, w różnych zestawieniach, ok. 2000 osób.
WIOSA LUDÓW. To powstanie miało w Wielkopolsce charakter wybitnie ludowy, (choć były i duże zorganizowane oddziały) stąd nie wiem czy istnieją jakiekolwiek pruskie zestawienia. Polecam „Rok 1848 w dawn. powiecie bukowskim” oraz indeks nazwisk do tej książki – wszystko w dziale „Exlibris” na mojej stronie. Indeks zawiera ok. 300 nazwisk. Dysponuję książką S. Kieniewicza „Społeczeństwo Polskie w Powstaniu poznańskim 1848 r.” w niej zawarty jest spory indeks nazwisk. Ewentualnych zainteresowanych proszę o podanie nazwiska.
POWSTANIE STYCZNOWE. Tutaj jest pełna lista uczestników z Wielkopolski: „Wykaz Wielkopolan uczestników powstania 1863 r.”, oraz po niemiecku „Grosspolen im Januaraufstand 1863/1864” – oba w dziale „Exlibris”.
POWSTANIE WIELKOPOLSKIE 1918/19. Pełnego zestawienia powstańców nie znam. W Archiwum Państwowym w Poznaniu, w zespole pn. „Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu”, nr 884 / 0 jest indeks nazwisk. Podejrzewam, że ilość osób w nim zawarta jest dość znaczna, z „moich” 14 Formanowiczów jest tam pięcioro. Informacja o występowaniu nazwiska w indeksie jest bezpłatna. Istnieje „Lista strat powstania wielkopolskiego 1918 / 1919”, dostępna w wielu miejscach w internecie (m.in. w WBC), ale zaznaczam, że niektóre dane osobowe mogą być błędne. Sam napotkałem istotne błędy. W dziele „Exlibris” na mojej stronie jest klika pozycji książkowych dotyczących Powstania Wielkopolskiego z indeksami osób. Zapraszam zainteresowanych. Szukając uczestnika tego zwycięskiego zrywu Wielkopolan dobrze jest znać region (jednostkę wojskową), w której żołnierz walczył. Jest wiele monografii opisujących walki na poszczególnych frontach, i szczegółowo o określone miasta (np. Szubin – patrz „Exlibris”). Tam można napotkać wiele szczegółów i nazwisk.
W razie pytań służę pomocą w miarę mojej wiedzy
M. Formanowicz
www.formanowicz.pl