Goniec Wielkopolski 05.07.1929.*Poznań jest świadkiem cichej tragedji, jaką przeżywa sędziwy
kapitan-emeryt W. P. 62-letni Jan Tomaszewski, rodem z b. Królestwa, a
bohater Wielkopolskiego Powstania, zdobywca licznych placówek i były dowódca odcinków bojowych na Kujawach. Z żoną staruszką i 6-letnim wnuczkiem - sierotą, zamieszkiwał sobie w willi przy ul. Starościńskiej, własności kupca p. Malinowskiego ze St. Rynku. Zajmował wszystkiego 1 pokój z kuchenką i to w suterynie. Żył ze skromniej swej emerytury, lecz z obowiązków wywiązywał się sumiennie. Gdy gospodarz zażądał opróżnienia mieszkania, które okazało się potrzebne na stróża, by nie utracić dachu nad głową, zgadzał się zostać nawet stróżem, bo ciężko dziś starać się o mieszkanie człowiekowi, żyjącemu tylko z chudej pensyjki. Ale gospodarz nie zgodził się na to, a ponieważ było mu pilno z odebraniem mieszkania, więc sprawa poszła do sądu i gospodarz uzyskał wyrok. Obecnie, po paromiesięcznych zwlekaniach przystąpił nieodwołalnie do tegoż wykonania. Od onegdaj więc kpt. Tomaszewski nie mieszka już na Starościńskiej. Wyprowadził się do litościwych znajomych, przyczem gdzie indziej zamieszkała jego żona i gdzie indziej mały wnuczek. Spokojna trójka, na jesień swego życia została rozbita między ludzi.
Trudno mieć pretensje o to, że kupiec, p. Malinowski, mając czas na dorobienie się willi, kiedy kpt. Tomaszewski walczył i niósł Ojczyźnie w ofierze swe życie i nawet majątek (przewyższający wartość owej willi), dziś upomniał się o swoje prawa. Smutnym tylko jest fakt, że w Poznaniu, gdzie istnieją związki b. powstańców, urządzające często - gęsto tromtadrackie obchody i rocznice, gdzie Magistrat i urzędy przydzielają dysponowane mieszkania różnym mniej lub wcale nie zasłużonym dygnitarzom, nie znaleziono kącika dla prawdziwie zasłużonego starca. Dla obywatela, który ukochał Polskę i Poznań i złożył tego duże dowody.
pisownia oryginalna
[
tromtadracki- tu efekciarski]
Tomaszewski Jan (1867-1942), kapitan, dowódca II i III odcinka frontu północnego, nadnoteckiego.
Urodził się 13.07.1867 r. na Pomorzu, w Chełmie, w rodzinie kupieckiej. Z zawodu kupiec. Do 1918 r. mieszkał poza granicami Wielkopolski, utrzymując jednak z uwagi na powiązania rodzinne stały kontakt z Poznaniem. W latach wojny 1914-1918 w armii niemieckiej, gdzie dosłużył się stopnia porucznika.
Zdemobilizowany, w listopadzie 1918 r. włączył się czynnie do POW zaboru pruskiego. Z chwilą wybuchu powstania uczestniczył w zdobywaniu miasta, zajmując 29.12.1918 r. redutę Grollmanna (reduta Przemysława), zostając jej komendantem i formując batalion ochotniczy piechoty. Przyczynił się też do zorganizowania artylerii, udzielając pomocy Kazimierzowi Nieżychowskiemu. Brał udział w wyzwalaniu Ławicy 6.01.1919 r. Mianowany 4.01.1919 r. na stopień kapitana. Z częścią swoich oddziałów wyruszył 9.01.1919 r. do Damasławka, z którego na czele 4 kompanii złożonych z oddziałów własnych, jak i miejscowych powstańców uderza na Żnin i zdobywa go 12.01.1919 r. Jan Tomaszewski dowodził w styczniu i lutym 1919 r. odcinkiem łabiszyńskim frontu północnego, a przejściowo również 3. odcinkiem szubińskim.
Po 28.02.1919 r. skorzystał z urlopu i przeniósł się na front litewsko-białoruski, przychodząc na pomoc Wilnu. Jesienią 1919 r. został przeniesiony do rezerwy i zamieszkał w Poznaniu przy ul. Spokojnej 27. W czasie II wojny światowej, w 1940 r. Niemcy wysiedlili go do Częstochowy i tam zmarł, prawdopodobnie w 1942 r.
Swój szlak bojowy w czasie powstania opisał w wydanej w 1930 r. książce pt.: Walki o Noteć, Żnin - Łabiszyn - Szubin - Rynarzewo 1918-1919. Poprzedzone przygotowaniem i wybuchem powstania w Poznaniu. Ożenił się z Olgą Wilkowską, z którą miał 3 dzieci: Zygmunta, Jana i Janinę.
autor publikacji : Michał Pawełczyk
karta meldunkowa nr 605 -
http://www.szukajwarchiwach
Zaloguj
Zarejestruj
FAQ
Szukaj
. Promujmy naszą pracę 
