Marceli Kowalski
|
urodzony |
1870, Ostrzeszów |
święcenia kapłańskie |
12.11.1899, Gniezno |
zmarły |
09.08.1932, Poznań |
pochówek |
Ostrzeszów |
Parafie:
Elenchusy: 1906, G-1908, G-1922, 1931 Dodatkowe informacje: Urodził się w Ostrzeszowie, w zaborze pruskim. Gimnazjum ukończył w
Krotoszynie. Następnie wstąpił do Seminarium Duchownego w Poznaniu. Święcenia kapłańskie otrzymał 1899 roku. Jako wikariusz pracował w Inowrocławiu, a od roku 1903 został prefektem Gimnazjum w Trzemesznie. Pełniąc to stanowisko, całkowicie oddał się pracy z młodzieżą, którą wychowywał na dobrych katolików i gorących patriotów. Potajemnie uczył języka polskiego, literatury i historii. W 1914 roku został proboszczem parafii trzemeszeńskiej. Natychmiast rozszerzył działalność duszpasterską podnosząc w społeczeństwie ducha narodowego. W czerwcu 1918 roku podczas procesji Bożego Ciała, po udzieleniu licznie zebranym błogosławieństwa, zaintonował Boże coś Polskę. Śpiew podchwyciły tysiączne głosy, a władze i policja pruska stały bezsilne. Niezwłocznie wszczęto dochodzenie, a oskarżonemu księdzu grożono surowymi karami. Nie zdołano ich zastosować, bowiem wybuchło powstanie. Trzemeszno oswobodziła ochotnicza kompania trzemeszeńska, dowodzona przez Władysława Wleklińskiego. W chwili wymarszu oddziału na oswobodzenie Mogilna wraz z miejscowym wikariuszem ks. Szczepańskim odprowadził i pobłogosławił udających się do walki powstańców. Po zaciętych walkach o Inowrocław, kompania trzemeszeńska z dwoma poległymi i kilkoma rannymi powróciła na krótki odpoczynek. Ksiądz Marceli Kowalski 9 stycznia 1919 roku, w kościółku św. Ducha odprawił uroczystości pogrzebowe poległych w walkach o dworzec powstańców Kazimierza Gallusa i Zygmunta Kołodziejczaka, po czym z wielkimi honorami odprowadził ich ulicami miasta w ostatnią drogę na miejscowy cmentarz. W uroczystości uczestniczyli: powstańcy prowadzeni przez swojego dowódcę, władze miasta z komendantem Edmundem Sędzierskim na czele, liczne organizacje społeczne ze sztandarami, rodziny poległych i całe społeczeństwo. Nad grobem poległych ks. Kowalski wygłosił kwiecistą, pełną patriotyzmu i osobistego zaangażowania mowę pożegnalną. Dzięki jego oratorskim zdolnościom i osobistemu zaangażowaniu pogrzeb powstańców przerodził się w wielką manifestację patriotyczną.
Z początkiem stycznia 1919 roku pobłogosławił i przekazał na ręce dowódcy kompanii trzemeszeńskiej, Władysława Wleklińskiego, wykonany przez panie z Trzemeszna, sztandar. Uroczystość wręczenia sztandaru odbyła się przed głównym ołtarzem kościoła parafialnego w Trzemesznie. Na sztandar ten w niedługim czasie przysięgę złożyli powstańcy oddziałów II odcinka frontu północnego.
W wyzwolonym mieście nauczyciel języka polskiego i religii w miejscowym Gimnazjum. Z własnych funduszy łożył na płace nauczycieli w utworzonej szkole żeńskiej. Pierwszy przewodniczący Rady Miejskiej w niepodległym Trzemesznie. W okresie międzywojennym gorący zwolennik i inicjator wybudowania Mauzoleum na cmentarzu w Trzemesznie, poświęconemu poległym powstańcom wielkopolskim 1918/1919. W ten szczególny sposób ks. Kowalski pragnął uczcić pamięć powstańców wielkopolskich. Monument postawiono w 1926 roku, a uroczystości poświęcenia dokonał jako pierwszy arcybiskup Hlond. Trumny ze zwłokami powstańców, pochowane poprzednio w innym miejscu, zostały uroczyście przeniesione do mauzoleum. Trzy lata później uroczystego poświęcenia Mauzoleum dokonał biskup Laubitz. Niestety pomnik w 1939 roku rozebrali okupanci hitlerowscy.
Ksiądz Marceli Kowalski zmarł 9 sierpnia 1932 roku. Pochowany w Ostrzeszowie, gdzie wdzięczni parafianie ufundowali mu w miejscowym kościele pamiątkowe epitafium.
|
|