Parafie:

• Gostyń kongregacja filipinów ( - ) - prezbiter 1857, 1864
• Gostyń kongregacja filipinów (1869 - ) - przełożony w 1872
• Tarnów kongregacja filipinów ( - ) - w 1887 i 1905

Elenchusy:
1858, P-1865, 1869, 1870, 1872, P-1873, P-1888, P-1906

Dodatkowe informacje:
Ks. Bernard Ludwik Preibisz (1828 – 1907) Syn Antoniego Tadeusza (1790 – 1852), rajcy i burmistrza miasta Kobylina i Antoniny z Wodkiewiczów. Urodził się 19 sierpnia 1828 roku w Kobylinie w powiecie krotoszyńskim. Po ukończeniu szkoły powszechnej w Krotoszynie kontynuował naukę w Gimnazjum im. św. Marii Magdaleny w Poznaniu, zamieszkując w konwikcie Lubrańskiego. We wrześniu 1848 roku uzyskał świadectwo dojrzałości, a 24 października przyjęty został do Arcybiskupiego Seminarium Duchownego w Poznaniu. W 1852 r. przyjął wyższe święcenia kapłańskie (w marcu diakonat, 16 maja – prezbiterat) i zaraz po prymicjach – pomimo sprzeciwu rodziców – wstąpił do kongregacji Filipinów gostyńskich. Posiadał szczególne uzdolnienia artystyczne, w związku z czym – za poparciem arcybiskupa Leona Przyłuskiego – we wrześniu 1853 roku przełożony kongregacji gostyńskiej wyraził zgodę na podjęcie przez Preibisza rocznych studiów w Monachium. Studiował tam malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych pod opieką Jana Schraudolpha. W 1861 roku ksiądz Bernard odbył drugą podróż naukowo-artystyczną do Wenecji, a powróciwszy z Włoch nadzorował renowację kościoła klasztornego w Gostyniu, powierzając polichromię dwom malarzom monachijskim: M. Baurowi i J. Frankowi, którzy wykonali kompozycje figuralne w prezbiterium (1864 – 1868). On sam natomiast wykonał 14 malowideł ściennych przedstawiających polskich świętych i błogosławionych na ścianach obejścia nawowego i cztery obrazy olejne w zwieńczeniach ołtarzy bocznych kościoła Filipinów na Świętej Górze w Gostyniu (1861 – 1865, 1868). W 1869 r. wybrany został trzydziestym pierwszym przełożonym kongregacji Filipinów w Gostyniu, a w latach 1872 i 1875 wybierano go na kolejne kadencje. Był pierwszym kapłanem tego zgromadzenia, który poznał kongregacje zagraniczne. Pod wpływem swoich podróży i zaczerpniętych z nich doświadczeń, przywrócił na Świętej Górze niektóre zapomniane zwyczaje i obrzędy kongregacyjne Filipinów. W okresie siedmioletniego kierowania zgromadzeniem podniósł stan majątku klasztornego, zatrudniając dobrze wykształconych ekonomów i wprowadzając racjonalną gospodarkę leśną. Po kasacie zakonu Filipinów (1875), kiedy władze pruskie zaczęły czynić starania o likwidację Kongregacji Oratorium w Gostyniu, ks. Bernard Preibisz ratował majątek kongregacyjny umieszczając go w okolicznych dworach i częściowo wywożąc do Galicji. Pomimo wielu odwołań, decyzją cesarza Wilhelma, 25 sierpnia 1876 r. Kongregacja w Gostyniu została zlikwidowana, a kapłani musieli opuścić Świętą Górę i szukać schronienia u krewnych oraz w okolicznych dworach. Ksiądz Preibisz we wrześniu tego roku wyjechał do Rzymu, by zdać relację z sytuacji kardynałowi Mieczysławowi Ledóchowskiemu. Jesienią zamieszkał u swojego brata Prota w Kunowie pod Dolskiem. W związku z tym, że pełnił wówczas – nielegalne w ocenie władz pruskich – posługi kapłańskie, sąd gostyński skazał go zaocznie na 6 tygodni więzienia i rozesłał za nim listy gończe. W tej sytuacji zmuszony był uciekać z Wielkopolski. Pod koniec 1876 r. osiadł z innymi Filipinami w Krakowie, gdzie w następnym roku przy ul. Gertrudy urządził kaplicę. W lutym 1877 r. – ścigany przez władze pruskie za rzekome przywłaszczenie funduszów kongregacji – wyjechał z Krakowa do Paryża, a później do Londynu. W sierpniu tego roku, dzięki wsparciu kardynała Mieczysława Ledóchowskiego, powrócił do kraju. Po rozmowach z biskupem tarnowskim Józefem Alojzym Pukalskim i uzyskaniu zgody na osiedlenie się oratorianów w Tarnowie, za uratowane pieniądze kongregacji zakupił grunty w mieście z przeznaczeniem na nową siedzibę klasztoru Filipinów. 4 października 1878 roku wraz z pierwszą grupą zakonników przybył do Tarnowa i natychmiast przystąpił do budowy klasztoru i kościoła, który już 25 maja 1879 r. poświęcił biskup Pukalski. W czasie budowy ksiądz Bernard wykazał się szczególnym zaangażowaniem i wielkimi zasługami. Namalował też dwa obrazy ołtarzowe do nowego kościoła i zaprojektował polichromię, którą wykonał tarnowski malarz Adolf Gucwa. W Tarnowie przez cały czas pozostawał w duszpasterstwie, pełniąc w latach 1884 – 1905 obowiązki przełożonego zgromadzenia Filipinów, a ponadto między innymi spowiednika domowego, korektora, kustosza zakrystii oraz radnego deputacji receptora gości. Od grudnia 1878 roku był też duszpasterzem więźniów. Niezależnie od tego zajmował się katechizacją dziewcząt służebnych, w latach 1873 – 1903 był spowiednikiem Urszulanek (od listopada 1887 kuratorem ich klasztoru), roztaczał opiekę duchową nad Boromeuszkami, które pracowały w kuchni seminaryjnej (l895 – 1900), a ponadto był kapelanem Felicjanek (1895 – 1901) i Szarytek (1878 – 1904). W Tarnowie 10 maja 1902 roku obchodził uroczyście swój 50. jubileusz kapłaństwa. Z tej okazji m.in. „Gazeta Poznańska” przypomniała jego zasługi: Jako proboszcz zgromadzenia stał dzielnie na stanowisku podczas walki kulturnej, podjętej przez Bismarcka, a gdy zagroziły ustawy wyjątkowe antykościelne, ratując część dobytku zgromadzenia, przeniósł się do Galicji i w Tarnowie otworzył nową siedzibę OO. Filipinów. Za staraniem jego zbudowano kościół i budynek dla zgromadzenia, a OO. Filipini pod jego wodzą zaczęli nieść pociechę duchową i fizyczną mieszkańcom Tarnowa. Cicha i skromna działalność proboszcza zyskała mu cześć i uznanie nie tylko diecezji, ale także ogółu wiernych i obywatelstwa. Ksiądz Bernard Preibisz zmarł w wieku 79 lat – 27 września 1907 roku w Tarnowie. Pochowany został w grobowcu zakonnym księży Filipinów na cmentarzu Starym (kw. I). Jego dorobek malarski to 15 fresków i 70 płócien namalowanych w ciągu kilkudziesięciu lat. Były to głównie obrazy sakralne, ale pojawiały się także pejzaże i portrety. Dla kościoła w Kobylinie wykonał w 1859 r. obraz Ecce Homo, dla kościoła parafialnego w Czerminie obraz Serce Pana Jezusa, a dla kościoła klasztornego Filipinów w Tarnowie – m.in. dwa obrazy ołtarzowe (1878/79): Chrystus na krzyżu i Madonna ze świętymi. Zaprojektował również kilka ołtarzy, które wykonali tarnowscy rzemieślnicy. Autor: Justyna Krogulska Bibliografia: Justyna Krogulska, Kronika rodziny Prěbiš –Preibisz 1762 – 2014 (potomkowie Franciszka z Kobylina), Warszawa 2014. Opracowanie niepublikowane w posiadaniu autora; Białobłocki Adam, Absolwenci Gimnazjum i Liceum Świętej Marii Magdaleny w Poznaniu 1805 – 1950, Poznań 1995; „Dziennik Poznański” 1902 nr 119, 233; Księża Społecznicy w Wielkopolsce 1894-1919. Słownik biograficzny, tom 3 (P-S), pod red. Leszka Wilczyńskiego i Hieronima Szatkowskiego, Gniezno 2008; Michałowski Przemysław, Preibisz Bernard Ludwik (w): Polski słownik biograficzny, tom 28, Wrocław 1984; Michałowski Przemysław, Preibisz Bernard (w): Wielkopolski słownik biograficzny, Warszawa Nadesłała: Justyna Krogulska

Multimedia:

Gazeta Polska nr 233 /1902